اخلاق ایمان مدار (مطالعه تطبیقی فلسفه اخلاق از نظر مولانا و کیرکگور)

author

Abstract:

اخلاق یکی از سه قسم حکمت عملی است. متکلّمان اسلامی به اقتضای مباحثی چون عدل الهی، وعد و وعید، جبر و اختیار و... به نحوی درگیر این مسأله شده‌اند وحتی وجه فارق دو نحله کلامی معتزلی و اشعری را می توان در این موضوع دانست. مولانا جلال‌الدین محمّد بلخی نیز به دلیل آن که یک سنّی حنفی اشعری است؛ قاعدتاً می‌بایست از دیدگاه متکلمان اشعری در این باب پیروی کند. در این مقاله با ذکر مواضعی از مثنوی معنوی که در آن از فعل اخلاقی سخن رفته است کوشیده‌ایم‌، اقوال مولانا را با ترازوی کلام اشعری بسنجیم. حاصل این که مولوی با بیانی شاعرانه و از موضع یک صوفی، فلسفه اخلاق اشعری را با قرائتی عرفانی در مثنوی می پرورد. نظرگاه مولانا در باب اخلاق، بی‌شباهت به اندیشه‌های عارفانه کیرکگور فیلسوف دانمارکی قرن نوزدهم، نیست. او با قائل شدن ساحت‌های سه گانه حسی،اخلاقی و دینی برای حیات بشری، برای افعال بظاهر نامعقول آدمی توجیات خاصی ارائه می کند که حکایت از برتری نهادن ایمان بر عقل دارد.تطبیق آرا او با مولانا از موضوعات این مقاله است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه دیگری و اخلاق از منظر کیرکگور

قصد اصلی ما در این مقاله، پرداختن به «دیگری» و ارتباط آن با فردِ انسانی از منظر کیرکگور است. پرسش اصلی ما این است که آیا ما در آیینۀ «دیگری» خود را می‌شناسیم یا «دیگری» مانع و حائلی است در شناخت ما از خویشتن. ما ابتدا جایگاه «دیگری» را در مراحل سه‌گانۀ حیات بررسی کرده و تفاوت آن‌ها را با یکدیگر مطرح می‌کنیم و در ادامه تمرکزمان را بر مرحلۀ اخلاقی می‌بریم که خاستگاه اصلی جایگاه «دیگری» است. پس از ...

full text

از اخلاق عامیانه تا فلسفه اخلاق

توده افراد در قضاوت‌های اخلاقی خود از ساز و کاری پیروی می‌کنند که تا حد زیادی با قواعدی که فیلسوفان اخلاق بیان می‌کنند متفاوت است، چیزی که ما آن را اخلاق عامیانه می‌نامیم. توده افراد هنگام قضاوت اخلاقی، بیش از همه به مقدورات اخلاقی انسان توجه دارند و از هیچ کس انتظار اخلاقی زیستن کامل را ندارند. توده افراد پیشاپیش مفروض می دارند که اخلاقی زیستن کامل مطلوبی است فراتر از مقدورات اخلاقی آدمی. این ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 3

pages  75- 90

publication date 2008-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023